မီယန်မာနဲ့ VPN ယဉ်ကျေးမှု
A coup d'état နဲ့အတူပါလာတဲ့ တိုးတက်မှုကတော့ ကမ္ဘာကြီးနဲ့ ချိတ်ဆက်ဖို့ VPN သုံးလာရတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုပဲ ဆိုရမယ်။ ကျနော် မှတ်မိသေးတယ် ပထမဦးဆုံး စသုံးတာ CyberGhost VPN ပဲ။ Singapore မှာနေတဲ့ သူငယ်ချင်းက တစ်လစမ်းသုံးကြည့်ဆိုပြီး account တစ်ခု ဝယ်ပေးတယ်။ အဲ့ account ကိုကျနော်အပြင် နောက်သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက် ပေါင်းသုံးယောက် share သုံးကြတယ်။ သိပ်အဆင်မပြေခဲ့ပါဘူး။ One month subscription ကုန်သွားတော့ Free VPNs ဖြစ်တဲ့ Psiphon နဲ့ 1.1.1.1 (မြန်မာလိုဆို တစ်လေးလုံး) လည်း ကျနော် သုံးကြည့်သေးတယ်။ Local telecom networks တွေ့နဲ့ တော်တော့်ကို အဆင်ပြေတယ်ဆိုပေမဲ့ သုံတာကြာလာတော့ time taken to connect နဲ့ speed ကစကားပြောလာတယ်။ မေမေက Nord VPN စသုံးတယ်။ အဆင်ပြေတယ်ပြောတယ်။ ဖေဖေက GhostVPN ကို one year subscription ဝယ်လိုက်ပြီး account အပိုတစ်ခု ကျနော်ကိုပေးတယ်။ ကျနော် တစ်ပတ်၊ နှစ်ပတ် စမ်းသုံးလိုက်သေးတယ်။ စိတ်တိုင်းမကြခဲ့ပါဘူး။
နောက်ဆုံးတော့ picky & choosy ဖြစ်တဲ့ ကျနော်တို့သူငယ်ချင်းတစ်စု Outline VPN နဲ့ အဆင်ပြေသွားခဲ့တယ်။ သုံးနှစ်ဆက်တိုက်လောက် Outline ကို သစ္စာရှိရှိသုံခဲ့တာ ကုန်ခဲ့တဲ့ မေလအထိပါပဲ။ ချိတ်ဆက်မြန်ဆန်မှုကတော့ ကျနော်သုံးခဲ့ VPN တွေထဲမှာ ကျနော်အတွက်တော့ အကောင်းဆုံးပဲလို့ဆိုရမယ်။ Every good thing comes to an end ဆိုတဲ့အတိုင်း the shit got real in May ပါ။ တရုပ်က အိုင်တီ technicians တွေအကူအညီနဲ့ firewall ကြီးလုပ်လိုက်ပြီလို့ local သတင်း outlets တွေအသိပေးလာတယ်။ ဆိုတော့ the arrival of firewall implementation ကြီးနဲ့ ကျနော့် Outline လေးလည်းလစ်သွားတာပါပဲ။ Psiphon၊ 1.1.1.1 စတဲ့ free ရတဲ့ VPNs တွေအကုန်လုံးဆိုသလို banned ခံထိတဲ့ list ထဲပါသွားတယ်။ ကျနော်တို့အားလုံးလည်း App Store မှာ ရမလား၊ ရမလားဆိုပြီး download ချပြီးစမ်းသုံးကြည့်တဲ့ VPN တွေကတော့ အစုံပဲ။ Free VPN တွေကော၊ Paid VPN တွေကိုပါ 7 days free trial နဲ့သုံးကြည့်တာ။ ရှာဖွေလေလေ တွေ့ရှိလေလေ ဆိုသလိုပဲ အရင်က တခါမှမကြားဖူး၊ မသိဖူးတဲ့ VPN နာမည်တွေဆိုတာ အစုံပဲတွေ့ရတာ။ ဖုန်းလည်း VPN တွေနဲ့ပြည့်လို့။ အချင်းချင်းတွေ့ ရင်လည်း နေကောင်း၊ အဆင်ပြေရဲ့လားထက် အခုရက်ပိုင်း ဘယ် VPN နဲ့ အဆင်ပြေနေလဲဆိုတဲ့ မေခွန်းပဲ အရင်မေးကြတဲ့ culture တစ်ခုဖြစ်လာတယ်။
ပြသာနာက VPN တော်တော်များများဟာ mobile network နဲ့အဆင်ပြေရင် အိမ်မှာ set up လုပ်ထားတဲ့ Wi-Fi (internet service providers) တွေနဲ့ အဆင်မပြေကြတာများတယ်။ Wi-Fi နဲ့အဆင်ပြေရင် mobile network နဲ့မရပြန်ဘူး။ အဆင်မပြေမှုတွေက ရိုးမသွားဘူး။ Stealth protocol ပေးတဲ့ VPN တွေလည်း စမ်းကြည့်လိုက်သေးတယ်။ စုံလို့ပါပဲဗျာ။ တရုပ် Firewall နဲ့အဆင်ပြေတာ ဘယ် VPN တွေရှိလဲလည်း သိချင်လို့ online မှာရှာကြည့်လိုက်သေးတယ်။ Express VPN ကတော့ recommendation ပေးတဲ့အထဲမှာ အမြဲတန်း ထိပ်ဆုံးက ပေါ်ပေါ်လာတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း on the ground မှာသုံးနေတဲ့ users က mixed reviews တွေပြောကြပြန်တယ်။ တချို့ကလည်း အဆင်ပြေတယ်၊ တစ်ချို့လည်း အဆင်မပြေဘူးနဲ့။ ဆိုတော့ ကျနော်လည်း ဝယ်သုံးရမှာ လက်တွန့်သွားတယ်။ Subscription ဝယ်ပြီးမှာ မရရင် ပိုက်ဆံလည်း ရှုံးမှာဆိုတော့ စဉ်းစားရတော့တယ်။ ဆိုးတာက Paid VPN subscription fees တွေ local markets မှာ စျေးတွေတက်ကုန်ကြတာ။ အဖေက ရောဂါပေး၊ သားကဆေးရောင်းဆိုသလိုပါပဲ။ ဒါပေမဲ့လည်း social media သုံးရရေး၊ ဒို့အရေးဆိုတော့ user demands ကို local VPN market ကလိုက်ဖြည့်စည်းပေးတယ်လို့ positive thinking လုပ်ပေးရတော့မယ်။
Express VPN subscription ကစျေးများတော့ သူ့ထက်စျေးသက်သာတဲ့ SurfVPN ကိုတစ်လ subscription ဝယ်ပြီး ကျနော် စမ်းသုံးကြည့်လိုက်သေးတယ်။ အဆင်မပြေပါဘူး။ အိမ်က Wi-Fi နဲ့ သုံးတော့ it shows connected သို့ပေမဲ့ surfing မရဘူး။ Mobile network နဲ့လည်း တစ်ခါတစ်လေ အဆင်မပြေဘူးဖြစ်တယ်။ နောက်ဆုံးတော့ အမတစ်ယောက် recommend ပေးတဲ့ AppVPN၊ free သုံးလို့ရတာလေးနဲ့ အဆင်ပြေနေတယ်။ သူလည်း အရမ်းကြီး prefect တော့မဟုတ်ဘူး။ Text messaging only အတွက်ပဲအဆင်ပြေတယ်။ Vedio Calls တွေဆို မရဘူး။ Video Calls အတွက်ဆို အခုတလော FaceTime ပဲအားကိုးနေရတယ်။ သူက VPN မလိုဘူးလေ။
မကြာသေးမီရက်က Signal banned ခံထိတယ်။ Google service တွေလဲပါတယ်ကြားတယ်။ ဘယ် service တွေလည်းတော့ ကျနော် လည်း အတိအကျမသိဘူး။ ဒါပေမဲ့ Google Meet Up နဲ့ Blogspot admin panel တော့ VPN နဲ့စသုံးနေရပြီ။ ဖုန်းထဲမှာ VPN တွေ့ရင် ပိုက်ဆံတောင်းတယ် ဆိုတဲ့ သတင်းတွေလဲ ကြားလာရတယ်။ အပြင်သွား VPN uninstall လုပ်၊ အိမ်ပြန်ရောက် ပြန် install နဲ့ အဆင်ကိုပြေလို့။
တစ်ခုပဲ စိတ်ပူနေရတာ။ အခုလောလောဆယ် သုံးလို့ရနေသေးတဲ့ AppVPN လေးလည်း ဘယ်တော့လောက် sweet goodbye လုပ်မလဲဆိုတာပဲ။ အော် အနိတ်စ္စ၊ အနိတ်စ္စ၊ ဒုက္ခ တွေ။ မမြဲသော တရားတွေပါလား ခင်ဗျာ။